Ik wil niet zeuren
‘Ik wil niet zeuren…’ ‘… maar je doet het toch?’ reageert mijn zoon prompt, met een grijns op zijn gezicht. Ik voel me liefdevol betrapt. Ik zeur wel eens. Nou ja, om eerlijk te zijn, best vaak. ‘Denk je eraan, dat … ?’ of ‘Misschien is het handig om…?’ Tuurlijk. Wie niet? Je wilt het beste voor je kind. Bovendien kan je dochter of je zoon nog zoveel van je leren. Met je levenservaring herken je bepaalde risico’s en kansen sneller. Je gunt je kind het beste en wilt het problemen besparen. Daarnaast wil je dat je kind verantwoordelijk is en afspraken nakomt.
Zeuren leeft
Onlangs deelde ik op mijn Facebookpagina Kei in deugden een berichtje over ‘zeuren’. Uit onderzoek blijkt dat dochters van zeurende moeders succesvoller zijn. Het gedeelde berichtje kreeg 56 reacties en werd vanaf mijn Facebook nog eens 10 keer gedeeld. Moeders die namen van dochters tagden: ‘Zie je wel? Ik wist wel dat ik goed bezig ben!‘ en ‘Oeiiiiii dan heb ik wel héél véél gezeurd!!, ‘We doen het dus niet voor niets’ en ‘Ik schijn het als de beste te kunnen’.
Waarop dochters reageerden met, ‘Grappig hoor’, ‘Duh, je mag wel wat minder goed je best doen’ of ‘Nou, dan worden we later wel heel succesvol, mam!‘ Zeuren leeft, zowel bij ouders als bij kinderen.
Je moet het maar kunnen
‘Als we niet hadden gezeurd was het op de basisschool al mis gegaan met onze zoon,’ schrijft een moeder. ‘Nu is hij een prima monteur bij defensie. Je moet het maar kunnen, een zeurende ouder zijn.’ Maar wat moet je ervoor kunnen? Ik zie voor me hoe ze hem achter de broek heeft gezeten. Ze heeft ongetwijfeld op hem gemopperd als hij niet op tijd aan z’n huiswerk begon, niet naar voetbaltraining wilde, of z’n kleding liet rondslingeren. Dan heeft ze in mijn ogen absoluut doorzettingsvermogen, liefde en zorgzaamheid getoond. Ze heeft bovendien verantwoordelijkheid laten zien, en waarschijnlijk, de strijd die ze erbij cadeau kreeg, voor lief genomen.
Je moet het ook durven
Een moeder die ik ken, kreeg van haar kinderen rond de jaarwisseling nog te horen dat ze ‘zo flauw’ was, ‘echt de meest strenge moeder van de hele wereld’. Haar jongens mochten alleen legaal vuurwerk afsteken, alleen op de daarvoor aangegeven tijden en alleen als ze een veiligheidsbril droegen. Ze zag er nauw op toe en ‘zeurde er echt de hele dag over’. Op nieuwjaarsdag moesten de jongens de troep zelf aanvegen. ‘Echt heel stom, mama’.
Hoera voor deze moeder! ‘Laat je niet kisten,’ bemoedigde ik haar. ‘Jij durft trouw te zijn aan je normen en waarden en je neemt je verantwoordelijkheid als ouder. Je jongens laten het niet merken, maar ze vinden het best fijn dat je streng bent. Het is alleen op dit moment heel genant voor ze… denken ze …. tegenover hun vrienden… Stiekem zijn ze ook trots, dat jullie je aan de regels houden en dat ze ons plein weer netjes hebben gemaakt. Maar dat hoor je pas over een paar jaar van ze.’
Deugdendouche
Jawel, ouders, geef jezelf maar eens een warme deugdendouche, voor alle inzet die je toont. Want inderdaad, je moet het maar kunnen en durven. Dat wil zeggen: het er niet bij laten zitten, en standvastig zijn in de normen en waarden die je je kind(eren) wilt meegeven. Daarover zeuren betekent ook betrouwbaar zijn, betrokkenheid tonen, de hoop (het vertrouwen in je kind!) niet opgeven en je kind de moeite waard vinden. Niet zeuren of toegeven betekent vaak ‘je incompetent voelen’. Bovendien: krijgt je kind dan wat hij of zij (later?) wil?
BBB
Het is de kunst om kinderen op het juiste moment, de juiste zetjes te geven. Dat lijkt in de praktijk veel op fitness; BBB: Bewonderen (luisteren, waarderen, erkenning geven ‘Ja, de verleiding is groot om te gamen in plaats van huiswerk te doen’), Bemoedigen/begeleiden (‘Wat heb je nodig om nu toch een uurtje voor je proefwerk aan de slag te gaan?’) en Bewaken/begrenzen (‘De afspraak is dat je mag gamen, als je huiswerk klaar is’).
Fouten maken
Probeer daarbij om leermomenten niet voor hun voeten weg te maaien. Iedereen heeft recht op z’n eigen fouten. Het is minstens zo belangrijk kinderen te leren hoe je fouten herstelt en omgaat met tegenslag. Dat versterkt het zelfvertrouwen en optimisme. Als je alles voor hen oplost of glad strijkt, geef je de boodschap af ‘jij kunt dit nog niet’. Laat je kind fouten maken en weer opkrabbelen. Maak duidelijk dat je er bent als je dochter of je zoon vragen of advies nodig heeft, maar grijp niet meteen in als je denkt dat het misgaat. Dat vraagt van jou kant om openheid (voor andere perspectieven ‘gamen is niet per se stom’), zelfbeheersing (je niet overal mee bemoeien), geduld (iets een poosje aanzien), inlevingsvermogen (hoe beleeft mijn kind dit) en tact (timing en de manier van ingrijpen). Kortom, een hele rits deugden en zelfreflectie.
Wat je ze wilt leren is: hoe leid jij je leven
‘Er zijn ook kinderen die uit zichzelf al gedreven zijn. Die kun je beter met rust laten die komen er ook wel,’ reageert een andere ouder. Daar wil ik graag iets over zeggen, want ik zie ook de waarde van vrijheid. Ik geloof erin dat kinderen ruimte nodig hebben om te leren hoe ze hun leven willen leiden. Maar wel binnen veilige grenzen. Het ene kind kan risico’s beter inschatten dan het andere, of is genetisch beter opgewassen tegen problemen. Bovendien worden we gestimuleerd, of geremd, door voorbeelden uit de omgeving. Kinderen opvoeden is maatwerk. En continu afwegen: waarover beslis jij en waar kun je je kind wat vrijheid geven (eigen leiderschap) en de teugels laten vieren? Deugden die je hierin kunnen ondersteunen zijn opmerkzaamheid (volg je kind), vertrouwen (op je eigen oordeel), zelfbeheersing (je tong afbijten) en moed (samen een hobbel durven nemen).
Het effect
Op dochters zou het effect van zeurende moeders positief zijn. Maar denk goed na waar je jouw ‘standvastigheid’ op inzet. Laat je dochter haar eigen droom leven. Terecht vraagt een moeder zich af wat het betekent om succesvol te zijn: ‘Ben je dan hoogopgeleid? Heb je daaruit volgend een goede baan? Dat zegt niets over hoe gelukkig iemand is met zichzelf en z’n leven’. En zo is het. Geluk wordt voor 40% bepaald door je genen, voor 10% door je omstandigheden en voor 50% wat je er zelf van maakt.
Maar daarover schrijf ik graag een andere keer.
Wil je vaker stilstaan bij opvoeden en deugden? Meld je aan voor mijn Facebookgroep Kei in deugden. Je leert er om vanuit deugden naar jezelf en anderen te kijken. Dat geeft vaak een wereld van verschil.