Meeleven

Frans de Waal is apenonderzoeker. In zijn boek ‘Empathie’ beschrijft De Waal hoe een grote mensaap in een dierentuin zag hoe een vogeltje te water raakte in de gracht rondom het apenverblijf. De aap viste het drijfnatte beestje uit de gracht, klom ermee in een boom, spreidde de vleugeltjes en gooide het vogeltje weer in de lucht.

Meeleven
Dat betekent dat de aap begreep dat het vogeltje in nood was, dat vogeltjes horen te vliegen, dat vliegen gemakkelijker gaat als je hoog in de lucht bent, en dat ze hun vleugeltjes daarbij gebruiken – en al die dingen verzorgde hij dus voor het diertje. De aap kon zodanig meevoelen met het vogeltje dat hij wist wat het diertje nodig had.

Wonderbaarlijk
Inleving is sowieso een bijzonder vermogen. Vaak doen we het moeiteloos. Je ziet of hoort iets en je verplaatst je automatisch in de ander. Via onze ogen (of ons gehoor), wordt ons hart geraakt. Wonderbaarlijk! Met eigen ogen iets zien, of van dichtbij meemaken, versterkt het inlevingsvermogen. Het is anders om een ongeluk voor je neus te zien gebeuren, dan er in de krant over te lezen. Evenzo grijpt het nieuws over aardverschuivingen je meer aan, als je iemand kent die in die omgeving woont. Het grijpt je dan meer aan, en het houd je meer bezig. Meer dan wanneer het ‘slechts’ een nieuwsbericht is. En dat is misschien maar goed ook, want als we alles heel sterk zouden voelen, dan had je geen leven.

Verbondenheid
Maar inlevingsvermogen heeft ook een functie: het brengt ons in beweging. Misschien kun je je nu nog niet voorstellen, wat je zult merken van klimaatverandering. Toch is het goed, om je daar wel een voorstelling bij te maken, zodat je er op kunt anticiperen en je verantwoordelijke beslissingen kunt nemen. Zoals de aap deed. Zonder zijn reddingsactie, was het vogeltje misschien verdronken. Maar waarschijnlijk voelde hij zich met het diertje verbonden <3

Reflectievragen:

• Welke deugden herken je in het verhaal van de aap en het vogeltje?
• Wanneer kwam jij vanuit inlevingsvermogen in actie? Probeer je een (klein) voorbeeld te herinneren.
• Welke deugden zet je ‘automatisch’ in als je hart geraakt wordt?
• Is het gemakkelijker om je in te leven in mensen van wie je houdt, of kun je ook met onbekenden meeleven?
• Hoe zou de wereld eruit zien zonder inlevingsvermogen?
• Waarom is inlevingsvermogen een belangrijke deugd om bij kinderen te helpen ontwikkelen? Hoe doe je dat?
• Hoe ervaar jij het als iemand (te?)weinig, of juiste (te?)veel, inlevingsvermogen toont?
• Heb je zelf wel eens te weinig of teveel inlevingsvermogen?
• Welke deugden kun je combineren voor een optimale ‘dosis’ inlevingsvermogen?